(Cadn.com.vn) - Ông Lê Đức Thương-Chủ tịch UBND xã Hòa Ninh, Hòa Vang, TP Đà Nẵng cứ trầm trồ tâm đắc cùng tôi: “Không ngờ ở ngay tại quê hương mình lại có giống trái cây quý như trái bưởi da xanh hiện nay... Không ngờ khí hậu Hòa Ninh lại thích hợp với việc trồng hoa cảnh...! Những mô hình phát triển kinh tế rất thuần nông, lại hiệu quả vậy mà bây giờ mới nhìn ra. Tôi dám đảm bảo, chỉ sang năm 2017, Hòa Ninh  sẽ là một vùng chuyên canh hoa trái dưới chân núi Bà Nà...

Trồng bưởi mua được ô-tô...

Thực ra cũng không phải đến bây giờ lãnh đạo xã Hòa Ninh mới “nhìn thấy” cây bưởi mang lại hiệu quả kinh tế mà lại thích hợp với thổ nhưỡng của vùng đất dưới chân núi Bà Nà này. Gần 10 năm trước, ông Đặng Văn Nhân ở thôn Đông Sơn, phát hiện trong mảnh vườn hoang hóa của cha mẹ để lại còn mấy cây bưởi, chẳng mấy khi chăm sóc mà lại xanh tốt, đâm hoa kết trái quanh năm, trái nào trái nấy da mỏng,  xanh mướt, cùi tép đỏ tươi, mọng nước mà lại rất ngọt, hương thơm ngát. Ông Nhân nảy ra ý định chiết cành và trồng hết giống bưởi này trên diện tích đất vườn hoang quanh nhà. Hơn 100 cây bưởi đã được ông phủ kín trên 5.000m2 đất vườn, chỉ sau 3 năm, cây nào cây nấy xum xuê, lúc lỉu trái. Từ năm 2010 đến nay, từ hơn 100 cây bưởi này, với giá 18 đến 20 nghìn đồng một kg, mỗi năm ông Nhân thu về hơn 100 triệu đồng. Chỉ đến khi, ông “rinh” hẳn một “con” Toyota Innova 7 chỗ về từ tiền bán bưởi, cả xóm rồi cả xã mới “ngã ngửa” người ngỡ ngàng.

Thế là cả xóm Đông Sơn lao vào trồng bưởi, đến nay đã có 12.000m2 vườn hoang ở Đông Sơn trồng giống bưởi được nhân giống từ vườn của ông Nhân, riêng ông Nhân cũng phát triển vườn bưởi lên tới gần 2ha. Phong trào trồng bưởi ở thôn Đông Sơn đã làm lãnh đạo xã Hòa Ninh phải “để ý”, xã cử hẳn cán bộ chuyên trách  “theo dõi” những vườn bưởi tự phát này. Qua quá trình theo dõi thấy loại cây này có những ưu điểm như thích nghi với điều kiện thổ nhưỡng, thời tiết và có sức chịu hạn, chịu được gió bão hơn các loại cây khác. Giống bưởi địa phương này, về chất lượng, mẫu mã thì khỏi chê như trên đã nói, khách hàng rất ưa chuộng. Ở Đông Sơn, đến kỳ thu hoạch bưởi, thương lái đến mua hết sạch tại vườn, mỗi năm hàng chục tấn, không có mà bán ra thị trường.

Ông Lê Đức Thương thừa nhận, cây bưởi Hòa Ninh là thứ trái cây đặc sản địa phương, mà lâu nay chẳng ai để ý. Cuối năm 2015, UBND xã đã lập hẳn một đề án về “Trồng nhân rộng phát triển mô hình trồng bưởi ở Hòa Ninh”. Đề án đã được trình UBND huyện, UBND thành phố, Sở NN-PTNT, Sở KHCN thành phố Đà Nẵng. Qua xem xét nhận thấy, cây bưởi Hòa Ninh không những là đặc sản địa phương mà còn là đặc sản Đà Nẵng, rõ ràng là không phải “chuyện đùa” rồi...!

Mô hình trồng hoa công nghệ cao cũng đang phát triển tại Hòa Ninh.

 Đã tìm được hướng đi mới

Ông Thương cho biết, hiện nay ở Hòa Ninh còn hàng nghìn héc-ta đất vườn tạp, đất đồi, hoang hóa, đưa cây bưởi vào trồng sẽ tạo được sản phẩm hàng hóa từ nông nghiệp, tạo điều kiện hỗ trợ người dân có việc làm, tăng thu nhập, nâng cao đời sống góp phần phát triển kinh tế xã hội địa phương, rất phù hợp với chương trình xây dựng nông thôn mới hiện nay. Từ khi triển khai chương trình nông thôn mới, thực tình xã cũng rất “loay hoay” trong vấn đề chuyển đổi cây trồng, vật nuôi sao cho có hiệu quả. Đã có những đề án như phát triển mô hình như trồng nấm, chăn nuôi, nhưng hiệu quả không như mong muốn. Chăn nuôi nhỏ lẻ thì không hiệu quả, mà chăn nuôi tập trung thì việc quy hoạch vùng, vị trí, đất đai chưa hợp lý. Hơn nữa lại ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, vì Hòa Ninh là cửa ngõ khu du lịch lớn Bà Nà-Núi Chúa của Đà Nẵng và cả nước. Đề án phát triển cây bưởi sẽ tạo ra một vùng chuyên canh cây bưởi đặc sản địa phương trên địa bàn...

Cùng với mô hình trồng bưởi, Sở NN-PTNT TP cũng đã đầu tư triển khai trồng các vùng chuyên canh giống hoa mới công nghệ cao, phù hợp khí hậu ở vùng chân núi Bà Nà, địa bàn xã Hòa Ninh. Chúng tôi đã được các cán bộ xã đưa tới tham quan mô hình trồng hoa nhà kính thử nghiệm của hộ gia đình bà Nguyễn Thị Nga ở thôn An Sơn. Trên diện tích hơn 1.000m2, bà Nga đã được Trung tâm Khuyến ngư, khuyến nông Đà Nẵng hỗ trợ đầu tư xây dựng hệ thống nhà khung sắt, lợp kính, với đầy trang thiết bị tưới, chăm bón hoa. Từ đầu năm 2016 đến nay, hộ bà Nga đã trồng 3.282 chậu hoa các loại như dạ yến thảo, phong vũ, cúc sao băng, mắt nai. Hiệu quả ban đầu rất khả quan, mỗi chậu hoa xuất ra thị trường từ 40 đến 50.000 đồng tùy loại, qua 3 lứa hoa, gia đình bà Nga đã thu về hàng trăm triệu đồng.

Trong năm 2016, tại Hòa Ninh đã phát triển được hơn 12 ha trồng bưởi, theo kế hoạch sẽ đạt 30 ha vào năm 2017 tại các thôn Đông Sơn, An Sơn, Trung Nghĩa.  Mô hình trồng hoa công nghệ cao đã phát triển được 5 ha, tại các thôn Đông Sơn và Trung Nghĩa. Với mục tiêu sẽ phát triển cây bưởi Hòa Ninh thành cây đặc sản Đà Nẵng, đề án nhân rộng cây bưởi đã được Sở NN-PTNT xem xét,  đề nghị thành phố đầu tư hơn 9 tỷ đồng, nhân rộng giống bưởi ra tất cả các địa phương vùng miền núi Hòa Vang… Một thời gian ngắn nữa thôi, du khách đến Đà Nẵng sẽ được chiêm ngưỡng, thưởng thức một vùng chuyên canh hoa trái dưới chân núi Bà Nà.

Hồng Thanh